Do pobrania: Ulotka (PDF, 2,2 MB)
Strona 1 ulotki
„Formy pomocy dla osób długotrwale lub ciężko chorych (na podstawie przepisów ustawy o pomocy społecznej)”
Choroba niesie ze sobą wiele wyzwań. Warto wiedzieć, że – po spełnieniu określonych warunków – w sytuacji długotrwałej lub ciężkiej choroby1, istnieje możliwość uzyskania wsparcia ze strony instytucji samorządowych2.
Ustawa o pomocy społecznej nie wyodrębnia w sposób szczególny (ze względu na jednostkę chorobową) żadnej grupy osób długotrwale lub ciężko chorych, dlatego też osoby te mogą ubiegać się o świadczenia z pomocy społecznej na zasadach ogólnych. Długotrwała i ciężka choroba, niepełnosprawność, a także zdarzenie losowe i sytuacja kryzysowa są wymienione wśród przesłanek dających możliwość ubiegania się o wsparcie z systemu pomocy społecznej.
1 Podstawa prawna: ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz rozporządzenia wykonawcze
2 Obowiązek wspierania rodzin w trudnej sytuacji życiowej spoczywa na samorządach, a ich działania w tym zakresie powinny mieć charakter wielofunkcyjny.
Strona 2 ulotki
Po stronie lewej ulotki:
Sytuacja dochodowa nie wpływa na prawo do uzyskania opisanych w tej informacji świadczeń niepieniężnych z pomocy społecznej, może jednak wpływać na wysokość odpłatności za niektóre z tych świadczeń.
Kryterium dochodowe, które może być uwzględniane przy ustalaniu odpłatności za świadczenia niepieniężne w pomocy społecznej i jest uwzględniane przy ustalaniu świadczeń pieniężnych wynosi od dnia 1 stycznia 2022 r.:
- 776 zł – w przypadku prowadzenia samodzielnego gospodarstwa domowego,
- 600 zł na osobę w rodzinie – w przypadku prowadzenia kilkuosobowego gospodarstwa domowego.
Kwota kryterium dochodowego podlega weryfikacji co 3 lata.
Ważna definicja!
W systemie pomocy społecznej przez rodzinę rozumie się osoby spokrewnione lub niespokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące.
Po stronie prawej ulotki:
Do świadczeń, o które mogą ubiegać się osoby długotrwale lub ciężko chore, należą w szczególności:
1. Usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania
Osoby uprawnione:
- Osoby, które są samotne i z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione;
- Osoby, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w:
- zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych (np. drobne zakupy, gotowanie, porządki w domu),
- opiece higienicznej (np. mycie, kąpanie, ubieranie, przesłanie łóżka, zmiana bielizny pościelowej),
- zaleconej przez lekarza pielęgnacji oraz w miarę możliwości, w zapewnieniu kontaktów z otoczeniem.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy doszło do nagłego pogorszenia stanu zdrowia lub gdy objęcie osób usługami opiekuńczymi wynika z konieczności zapewnienia danej osobie odpowiedniej opieki, usługi te mogą być przyznane w trybie pilnym.
Odpłatność:
Wysokość odpłatności zależy od sytuacji dochodowej rodziny, a także przyjętych przez gminę miejsca zamieszkania szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze. Warunki te określa Rada gminy w stosownej uchwale. W uchwale tej są także określane szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
Strona 3 ulotki
Po stronie lewej ulotki:
2. Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania w formie usług sąsiedzkich
Osoby uprawnione:
- Osoby, które są samotne i z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione;
- Osoby, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
Usługi sąsiedzkie obejmują:
- pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych,
- podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjną (przez którą należy rozumieć formy wsparcia niewymagające specjalistycznej wiedzy i kompetencji),
- w miarę potrzeb i możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem
Odpłatność:
Wysokość odpłatności zależy od sytuacji dochodowej rodziny, a także przyjętych przez gminę miejsca zamieszkania szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze w tej formie. Warunki te określa Rada gminy w stosownej uchwale. W uchwale tej są także określane szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
Po stronie prawej ulotki:
3. Specjalistyczne usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania
Osoby uprawnione:
- Osoby, które są samotne i z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione;
- Osoby, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to:
- usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy doszło do nagłego pogorszenia stanu zdrowia lub gdy objęcie osób specjalistycznymi usługami opiekuńczymi wynika z konieczności zapewnienia takim osobom odpowiedniej opieki, usługi te mogą być przyznane w trybie pilnym.
Odpłatność:
Wysokość odpłatności zależy od sytuacji dochodowej rodziny, a także przyjętych przez gminę miejsca zamieszkania szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze. Warunki te określa Rada gminy w stosownej uchwale. W uchwale tej są także określane szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
Strona 4 ulotki
Po stronie lewej ulotki:
4. Usługi świadczone w ośrodkach wsparcia
Osoby uprawnione:
- Osoby, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych.
Usługi świadczone w ośrodkach wsparcia:
- usługi opiekuńcze,
- specjalistyczne usługi opiekuńcze
- posiłek.
Ośrodek wsparcia jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu. W ośrodku wsparcia mogą być prowadzone miejsca całodobowe okresowego pobytu.
Ośrodkiem wsparcia, może być m.in.: dzienny dom pomocy, klub samopomocy.
Odpłatność:
Określa podmiot samorządu kierujący do tego ośrodka w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając przyznany zakres usług.
5. Usługi wsparcia krótkoterminowego realizowane w domach pomocy społecznej
Osoby uprawnione:
Osoby, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają doraźnej pomocy w formie pobytu całodobowego lub w formie dziennej, ze względu na czasowe ograniczenie możliwości zapewnienia właściwego wsparcia w miejscu zamieszkania przez osoby na co dzień sprawujące opiekę nad tą osobą.
Odpłatność:
Ustala organ wydający decyzję przyznającą prawo do usług wsparcia krótkoterminowego. Obowiązani do wnoszenia opłaty za korzystanie z usług wsparcia krótkoterminowego są osoby korzystające z usług wsparcia krótkoterminowego i gmina, która przyznała usługi wsparcia krótkoterminowego.
Po stronie lewej ulotki:
6. Poradnictwo specjalistyczne
Poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne, jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych, bez względu na posiadany dochód.
Poradnictwo prawne polega na udzielaniu informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów.
Poradnictwo psychologiczne polega na realizacji procesów diagnozowania, profilaktyki i terapii.
Poradnictwo rodzinne obejmuje problemy funkcjonowania rodziny, w tym problemy opieki nad osobą niepełnosprawną, a także terapię rodzinną.
Rejestr jednostek specjalistycznego poradnictwa prowadzi wojewoda (rejestr ogłasza w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz publikuje na stronie internetowej urzędu wojewódzkiego).
Strona 5 ulotki
Po stronie lewej ulotki:
7. Świadczenia pieniężne z pomocy społecznej
Osobom w trakcie lub po przebytej chorobie nowotworowej mogą być przyznane również świadczenia pieniężne, w szczególności:
Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.
Zasiłek stały przysługuje:
- pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Zasiłek celowy jest to świadczenie fakultatywne przyznawane na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, a w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków
i leczenia, ogrzewania, w tym opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu.
Osobom bezdomnym i innym osobom nieposiadającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń zdrowotnych może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków
na świadczenia zdrowotne.
Po stronie lewej ulotki:
Gdzie i w jaki sposób należy składać wnioski o wsparcie?
- W celu uzyskania świadczeń z pomocy społecznej należy zwrócić się z wnioskiem do ośrodka pomocy społecznej (Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, Centrum Usług Społecznych), właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.
- Informacje o potrzebie udzielenia wsparcia, można zgłosić do ww. jednostek osobiście, telefonicznie, czy też inną drogą.
- Świadczenia w pomocy społecznej, poza nielicznymi wyjątkami, przyznawane są decyzją administracyjną, wydaną na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego. Od decyzji,
- w przypadku niezadowolenia z jej rozstrzygnięcia, służy odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego.