Warto się badać - program profilaktyki raka jelita grubego
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej we Włodawie realizuje projekt:
Tytuł projektu: „Warto się badać - program profilaktyki raka jelita grubego”
RPO WL 2014-2020, Działanie: 10.3 Programy polityki zdrowotnej
Okres realizacji: od: 2018-07-01 do: 2019-12-31
Wartość projektu: 149 500,00 zł
Dofinansowanie: 142 025,00 zł
Celem głównym projektu jest zwiększenie ilości wykonywanych badań przesiewowych dla wczesnego wykrywania raka jelita grubego w podregionie bialskim województwa lubelskiego a co za tym idzie obniżenie zachorowalności na ten nowotwór wśród mieszkańców. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez upowszechnienie działań profilaktycznych, realizaję działań zdrowotnych (badania kolonoskopowe).
Wzmocnione zostaną działania profilaktyczne pozwalające na wykrycie raka jelita grubego we wczesnym stadium i umożiwiające szybkie rozpoczęcie leczenia.
W przypadku tego nowotworu wczesna diagnoza odgrywa kluczową rolę. Prowadzona będzie kompleksowa i specjalistyczna diagnostyka. Ponadto projekt przyczyni się do wzmocnienia profilaktyki zdrowotnej (wskazując na odpowiednią dietę i styl życia chroniący przed zachorowaniem na ten nowotwór).
Ważnym celem projektu jest zwiększenie świadomości mieszkańców w zakresie badań profilaktycznych i ich roli we wczesnym wykrywaniu nowotworów raka jelita grubego. W tym celu wydana zostanie publikacja zawierająca informacje dotyczące najczęstszych objawów raka jelita grubego oraz wyjaśniająca, co może sprzyjać powstawaniu schorzenia i zachorowaniu na raka jelita grubego. Działania przewidziane w projekcie mają na celu zwiększenie zgłaszalności na badania wśród uczestników projektu, uświadomienie uczestnikom korzyści wynikających z udziału w badaniach przesiewowych.
Kto może wziąć udział w projekcie?
Zgodnie z programem zdrowotnym Grupa Docelowa spełnia kryteria:
W systemie oportunistycznym – osoby bez objawów klinicznych sugerujących istnienie raka jelita grubego:
- w wieku 50-65 lat, niezależnie od wywiadu rodzinnego,
- w wieku 40-49 lat, które mają krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano raka jelita grubego,
- w wieku 25–49 lat z rodziny z zespołem Lyncha. W tej grupie osób konieczne jest potwierdzenie rozpoznania przynależności do rodziny z zespołem Lyncha z poradni genetycznej na podstawie spełnienia tzw. kryteriów amsterdamskich i ewentualnego badania genetycznego.
Kryteria wyłączenia: objawy kliniczne sugerujące istnienie raka jelita grubego, kolonoskopia w ostatnich 10 latach (poza pacjentami z zespołem Lyncha).
Grupę Docelową stanowią osoby z terenu podregionu bialskiego w wieku aktywności zawodowej kwalifikujące się do programu zdrowotnego "Program profilaktyki raka jelita grubego". Planowany główny sposób rekrutacji uczestników: System oportunistyczny - identyfikacja kandydatów do badań odbywać się będzie przez lekarzy rodzinnych i podstawowej opieki zdrowotnej w placówce POZ Wnioskodawcy.
Lekarz poinformuje pacjenta o zasadach udziału w projekcie, oceni czy dana osoba kwalifikuje się do badania oraz dostarczy dokumenty zgłoszeniowe. Ankiety zgłoszeniowe dostępne będą w biurze projektu oraz na stronie www Wnioskodawcy.
Możliwe będzie samodzielne zgłoszenie się do projektu osoby zainteresowanej udziałem. Wnioskodawca zorganizuje biuro Projektu stanowiące punkt kontaktowy dla lekarzy rodzinnych oraz dla dla osób zainteresowanych, chcących skorzystać ze spotkania informacyjnego ze specjalistą lub gotowych poddać się badaniu kolonoskopowemu.
Główne zadania projektu:
- Przygotowanie 500 sztuk broszur informacyjnych dla uczestników projektu
- Działania edukacyjno- informacyjne. Dla uczestników projektu przewidziane będą w każdym miesiącu dyżury specjalisty, który będzie prowadził indywidualne edukacyjne spotkania z uczestnikami projektu w celu omówienia medycznych aspektów związanych z nowotworem jelita grubego i jego profilaktyką. Łączna ilość osób korzystająca ze spotkań – 180
- Badania kolonoskopowe - zakładana liczba osób objętych badaniami 200 osób. (Dla 20% uczestników przewidziano badanie w znieczuleniu)
1. Przygotowanie broszury informacyjnej dla 500 uczestników projektu
Dla uczestników projektu przygotowana zostanie broszura informacyjna dotycząca idei projektu, wyjaśniająca podstawy programu profilaktyki raka jelita grubego. Wyjaśnione zostaną podstawowe pojęcia dotyczące raka jelita grubego i przyczyny jego powstawania. Publikacja zawierać będzie informacje dotyczące najczęstszych objawów raka jelita grubego oraz wyjaśni, co może sprzyjać powstawaniu schorzenia i zachorowaniu na raka jelita grubego. Ponadto poruszony zostanie temat skutecznej ochrony przed rakiem i sposobów leczenia raka jelita grubego. Celem publikacji jest zachęcenie uczestników projektu do poddania się badaniu kolonoskopowemu i przełamanie ewentualnych barier przed badaniem. Ponadto publikacja będzie miała charakter upowszechniania zachowań prozdrowotnych, wskazując na odpowiednią dietę i styl życia chroniący przed zachorowaniem na ten nowotwór. Planuje się przygotowanie i wydruk 500 sztuk broszur, które zostaną wręczone uczestnikom projektu.
2. Spotkania infomacyjno- edukacyjne specjalisty z 180 uczestnikami projektu
Dla uczestników projektu przewidziane będą w każdym miesiącu realizacji projektu dyżury specjalisty (osoba z wykształceniem lekarskim lub pielęgniarskim lub absolwent kierunku zdrowie publiczne), który będzie prowadził indywidualne informacyjno - edukacyjne spotkania z uczestnikami projektu w celu omówienia medycznych aspektów związanych z nowotworem jelita grubego i jego profilaktyką. Godziny tych spotkań (około 2 godziny tygodniowo) ustalone będą z wyprzedzeniem, aby mógł z nich skorzystać każdy chętny uczestnik projektu. Biuro projektubędzie umawiało z wyprzedzeniem osoby na indywidualne spotkania informacyjno-edukacyjne. Ich celem będzie lepsze przygotowanie pacjentów do badania kolonoskopowego oraz będzie służyło zwiększaniu zgłaszalności na badania profilaktyczne.
Wiele osób ma obawy przed poddaniem się badaniu kolonoskopowemu ze względu na jego inwazyjność. Wielu pacjentów rezygnuje z badania, gdyż nie ma o nim dostatecznej wiedzy lub boi sie ewentualnych komplikacji. Zaplanowane spotkanie ze specjalistą ma zwiększyć zgłaszalność na badania wśród uczestników projektu, uświadomić uczestnikom korzyści wynikające z udziału w badaniach przesiewowych. Spotkania odbywać się będą na terenie Wnioskodawcy. Udział w spotkaniu indywidualnym ze specjalistą będzie dobrowolny. Przewidujemy, że skorzysta z tych spotkań 180 osób (10 osób miesięcznie). Przewidziany czas spotkania dla jednego uczestnika 45 min.Szczególną grupą uczestników, których zachęcimy do skorzystania ze spotkań edukacyjnych będą osoby niepełnosprawne aby udzielić im szczególnego wsparcia.
3. Badania kolonoskopowe
W ramach projektu wykonywana będzie kolonoskopia. Jest to metoda badania dolnego odcinka przewodu pokarmowego polegająca na wprowadzeniu przez odbyt wziernika zakończonego kamerą i oglądaniu wnętrza jelita grubego. Do tego celu służy giętki instrument zwany kolonoskopem, który lekarz wprowadza przez odbyt do oczyszczonego jelita grubego i przesuwa do ujścia jelita cienkiego. Badanie polega na wykonaniu pełnej kolonoskopii z uwidocznieniem dna kątnicy i proksymalnego fałdu zastawki Bauchina. Kolonoskopia przesiewowa obejmuje również:
a) pobranie wycinków z nacieku nowotworowego lub zmian podejrzanych o charakter nowotworowy,
b) usunięcie polipów wielkości do 10 mm.
Jeśli polipy są wielkości 10 mm lub większe lub ich liczba jest duża (1 lub więcej) to osoby uczestniczące w badaniach przesiewowych stają się pacjentami i leczone są w ramach systemu finansowanego przez NFZ. Po zabiegach osoby poddane kolonoskopii przesiewowej od razu otrzymają wynik badania. Wszystkie wycinki i usunięte polipy poddawane są badaniu histopatologicznemu we współpracujących Pracowniach endoskopowych. Badania kolonoskopowe wykonywane będą na terenie SPZOZ we Włodawie, najczęściej w godzinach popołudniowych i/lub w soboty. Badania wykonywać będzie personel Wnioskodawcy posiadajacy stosowne uprawnienia. Badania kolonoskopowe dostepne będą także dla osób niepełnosprawnych. W razie konieczności Wnioskodawca zapewni niezbędny transport w celu dotarcia na badanie. Pracownia endoskopowa usytuowana jest na parterze i dostepna dla osób niepełnosprawnych ruchowo. Dostęp do badania w znieczuleniu bedzie zapewniony 20% osób poddawanych badaniu.
Za kolonoskopię w znieczuleniu/sedacji uznaje się badanie w trakcie, którego podawane są leki mające na celu zmniejszenie dyskomfortu pacjenta związanego z kolonoskopią (co najmniej jeden lek sedatywny i co najmniej jeden lekprzeciwbólowy).
Doradza się wykonanie badania w znieczuleniu/sedacji osobom:
- po przebytych rozległych operacjach w obrębie jamy brzusznej, zwłaszcza operacjach ginekologicznych, w tym cięciach cesarskich i operacjach będących wynikiem powikłań medycznych,
- po niepełnych lub bardzo bolesnych badaniach endoskopowych jelita grubego w przeszłości,
- zgłaszającym lekarzowi duży lęk przed wykonaniem badania.
Szczegółowe informacje można uzyskać po nr telefonu: 501 810 497